– Chúng tôi nhận định, nền nhiệt trong mùa hè năm nay cao hơn nhiệt độ trung bình 30 năm trở lại đây từ 1 đến 2 độ C. Đỉnh điểm nắng nóng rơi vào tháng 5 -7, nhiệt độ cao nhất có thể trên 41 độ C.

Theo định nghĩa, mức nắng nóng là nhiệt độ trên 35 độ C và độ ẩm dưới 50%. Như thế, mùa hè năm nay có thể xuất hiện trên 12 đợt nắng nóng. Trung bình mỗi đợt kéo dài khoảng 3 – 5 ngày. Tuy nhiên, có đợt kéo dài trong hai tuần, thậm chí trên hai tuần. 

– Hè năm nay nắng nóng không chỉ gay gắt hơn mà còn diễn ra trên diện rộng hơn trung bình hàng năm. Tâm điểm nắng nóng dồn vào các tháng 5, 6, 7. Các khu vực: Tây Bắc bộ, Đông Nam bộ, Bắc Trung bộ, một số nơi Trung Trung bộ có tần số nắng nóng cao hơn những nơi khác trong cả nước.

– Nắng nóng thường đi liền với mưa bão, vậy tình hình mưa bão trong mùa hè năm nay ra sao?

– Theo nhận định của chúng tôi, bão năm nay sẽ đến chậm hơn và kết thúc muộn hơn những năm trước. Nghĩa là, thông thường bão xuất hiện từ đầu tháng 5 thì năm nay bão có thể đến sau 15/5 và kết thúc vào cuối tháng 12. Tuy nhiên, ở thời điểm này, chúng tôi chưa thể đưa ra dự báo về thời điểm cơn bão đầu tiên xuất hiện. Đây là thách thức , khó khăn lớn của ngành khí tượng toàn thế giới.

Dự báo, số cơn áp thấp nhiệt đới và bão đi vào biển Đông năm nay tương đương với năm ngoái nhưng số cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam nhiều hơn 1 – 2 cơn. Cụ thể, có khoảng 6 – 7 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam. Trong đó, khoảng 3 – 4 cơn bão mạnh trên cấp 10.

– Trong mùa bão năm ngoái, hiện tượng mưa, lũ đến sau bão rất phức tạp, khó lường. Vậy năm nay dự báo như thế nào?

– Mưa đi kèm theo bão hoặc lũ xuất hiện sau bão rất nguy hiểm và khó dự báo lượng mưa cụ thể. Hiện, chúng tôi chỉ dự báo được lượng mưa phổ biến của một vùng. Trong khi đó, lượng mưa lớn nhất thường chỉ xảy ra cục bộ ở một vài địa phương. Thông thường, lượng mưa phổ biến nhỏ hơn lượng mưa cực đại khoảng ba lần. 

– Năm ngoái, bão xuất hiện ở miền Trung khá sớm và gây thiệt hại lớn về người và tài sản cho bà con trong khu vực, năm nay khu vực này đón bão, lũ với mức độ như thế nào?

– Theo quy luật, những cơn bão đầu mùa thường tác động đến Bắc bộ, sau đó dần dần chuyển vào phía Nam. Năm nay bão vẫn di chuyển theo quy luật này nhưng thời gian chậm hơn.

Tuy nhiên, vào thời điểm chính của bão (tháng 7 – 10), miền Trung vẫn phải hứng bão nhiều hơn các khu vực khác. Nhiều khả năng, năm nay bão vẫn xảy ra khốc liệt ở khu vực này.

– Ngoài mưa bão, mùa hè năm nay còn xảy ra hiện tượng thời tiết cực đoan nào?

– Từ đầu năm đến nay, thời tiết nước ta đã xuất hiện một số bất thường. Cụ thể, đợt áp thấp nhiệt đới ngày 20/1 là một hiện tượng dị thường gây ra nhiều tranh cãi giữa các nhà nghiên cứu khí tượng. Trong đó, số đông ý kiến cho rằng cơn áp thấp nhiệt đới này là tàn dư của mùa bão năm 2009.

Một sự kiện bất thường nữa là đợt nắng nóng xảy ra đầu tháng 4 ở các tỉnh miền Đông Nam bộ, một số nơi ở miền Bắc, miền Trung. Nhiệt độ cao nhất lên tới 41 độ C.

Bên cạnh, nắng nóng, mưa bão bất thường, các hiện tượng giông, lốc kèm mưa đá hay sấm sét có thể xảy ra bất ngờ. Những hiện tượng thời tiết cực đoan này thường xảy ra trên diện hẹp, trong thời gian ngắn nên công tác dự báo rất khó khăn. Trong các bản tin dự báo mưa, chúng tôi thường đưa ra những lời cảnh báo đi kèm.

Miền Trung tang thương sau bão số 9 năm 2009

– Nguyên nhân dẫn đến những bất thường của thời tiết năm nay là gì?

– Biến đổi khí hậu và hiện tượng Elnino là hai nguyên nhân chính gây ra hiện tượng cực đoan trong quãng thời gian từ tháng 6/2009 đến nay. Dự kiến, khoảng tháng 6 – 8 năm nay hiện tượng Elnino sẽ trở lại trạng thái trung tính, các quy luật thời tiết sẽ quay trở lại bình thường.

Tuy nhiên, mùa hè năm nay chúng ta vẫn chịu tác động của biến đổi khí hậu. Do đó, chúng ta vẫn phải đối mặt với các hiện tượng thời tiết cực đoan với cường độ xảy ra có thể nhiều hơn những năm trước.

– Ông có khuyến cáo gì tới người dân để họ tránh được thiệt hại do thiên tai đem đến?

– Bão lũ thường ập đến rất nhanh, khó lường nên các địa phương phải chủ động đề phòng khi có bản tin dự báo của trung tâm đưa ra.  Đặc biệt, người dân cần cảnh giác các hiện tượng đi kèm hoặc xuất hiện sau bão.

Để hạn chế thiệt hại, khi gần tới mùa mưa bão, bà con nên giằng chống nhà cửa nếu nhà ở khu vực không an toàn, có nguy cơ sụt lún thì cần di chuyển đi nơi khác an toàn hơn, sẵn sàng chống bão.

Theo Đất Việt