Việc Mỹ đổ thêm 30.000 quân vào chiến trường Afghanistan từ đầu năm nay khiến cuộc chiến đã kéo dài 9 năm ở quốc gia Nam Á này càng khốc liệt; số thương vong của dân thường Afganistan cũng như lực lượng binh sĩ nước ngoài tăng vọt. Chính quyền Tổng thống Mỹ Barak Obama đang chịu sức ép ngày càng lớn từ nhiều phía đối với chiến lược ở Afghanistan.

Mỹ chịu sức ép ngày càng lớn về cuộc chiến ở Afghanistan. Ảnh minh họa

Báo cáo nửa đầu năm nay của Phái bộ Liên hiệp quốc hỗ trợ tại Afghanistan (UNAMA) cho biết, số thương vong của dân thường Afghanistan trong nửa đầu năm nay là 3.268 người; trong đó có 1.271 người chết, tăng 31% so cùng kỳ năm ngoái.

Taliban tăng mạnh bạo lực nhắm vào dân thường, riêng số vụ đánh bom liều chết tăng tới 95%, nhằm đe dọa người dân hợp tác với chính quyền Afghanistan và lực lượng nước ngoài.

Cuộc chiến ở Afghanistan cũng trở nên khốc liệt hơn với quân Mỹ và đồng minh. Theo thống kê của tổ chức Casualties, trong nửa đầu năm nay có 524 binh sĩ liên quân chết ở Afghanistan, gấp hơn hai lần so cùng kỳ năm ngoái. Với 65 binh sĩ chết, tháng 7 vừa qua là tháng đẫm máu nhất với quân đội Mỹ tại Afghanistan trong 9 năm qua. Cử tri ở Mỹ và các nước đồng minh ngày càng tăng sức ép chính trị đòi chính quyền rút quân về nước.

Hà Lan, với 1.950 binh sĩ tại Afghanistan, bắt đầu rút quân từ đầu tháng này và dự kiến rút hết trong tháng 9 tới. Sau Hà Lan, đến lượt Canada, Italia, Ðan Mạch, Balan … cũng đưa ra các tuyên bố về thời hạn rút quân. Thủ tướng mới David Cameron của Anh, đồng minh thân cận nhất của Mỹ, cũng cho biết có thể bắt đầu rút quân trong năm 2011.

Về phía Mỹ, trong chiến lược mới ở Afghanistan công bố tháng 12/2009, Tổng thống Obama đã đặt thời hạn bắt đầu rút quân từ tháng 7/2011. Tại hội nghị quốc tế về Afghanistan ở thủ đô Cabun cuối tháng 7 vừa qua, Mỹ và Anh đã khẳng định mục tiêu tổng thể là chấm dứt sứ mệnh chiến đấu tại Afghanistan vào năm 2014.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, việc liên quân rút quân sớm khỏi Afghanistan, sẽ tạo điều kiện cho Taliban có thể quay trở lại Afghanistan và nước này một lần nữa sẽ trở thành nơi trú ẩn an toàn cho các nhóm khủng bố.

Tổng Thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen cho rằng, các nước NATO không thể đưa ra bất kỳ bảo đảm nào về thời gian biểu chính xác cho việc rút quân và chỉ nên rút quân khi người Afghanistan trên thực tế có thể tự chịu trách nhiệm về an ninh của mình.

Đây vẫn là câu hỏi chưa có lời đáp. Yếu kém về chất lượng là thực tế của lực lượng an ninh ở Afghanistan, bất chấp việc các quan chức quân sự Mỹ tuần qua tuyên bố lực lượng này đã đạt mục tiêu về số lượng trong năm nay với 134.000 binh sĩ quân đội và 109.000 sĩ quan cảnh sát.

Mỹ hy vọng tăng đáng kể sức ép với Taliban bằng việc đổ thêm quân cùng chiến thuật mới là đẩy phiến quân ra khỏi những thành phố đông dân và xây dựng chính quyền địa phương mạnh để giữ những nơi này.

Tuy nhiên, chiến dịch ở thành phố Ma-gia, được coi là cuộc thử nghiệm đầu của chiến thuật này, lâm vào bế tắc khi lính thủy đánh bộ Mỹ chiếm được thành phố nhưng vẫn chưa thể xây dựng được chính quyền của người địa phương. Việc này khiến Mỹ phải hoãn chiến dịch truy quét Taliban ở Candaha, thành phố lớn thứ hai ở Afghanistan và là căn cứ tinh thần của phiến quân.

Cuối tháng 7 vừa qua, với 308 phiếu thuận và 144 phiếu chống, Hạ viện Mỹ đã thông qua khoản 37 tỷ USD chi cho chiến dịch tăng viện 30.000 binh sĩ cho chiến trường Afghanistan, nâng tổng số tiền mà Quốc hội Mỹ đã phê chuẩn cho các cuộc chiến tranh của Mỹ từ cuối năm 2001 đến nay lên hơn 1.000 tỷ USD. Ðáng chú ý là phần lớn trong số phiếu chống nói trên là của các nghị sĩ đảng Dân chủ – đảng của Tổng thống Obama. Nhiều nghị sĩ đảng Dân chủ ngày càng nghi ngờ các cam kết và hiệu quả chiến lược mới ở Afghanistan của ông Obama.

Những mối nghi ngờ này càng tăng khi vừa qua, tổ chức Wikileaks tiết lộ hàng chục nghìn tài liệu quân sự mật về cuộc chiến ở Afghanistan. Tình hình trên cho thấy, sức ép đòi chấm dứt cuộc chiến ở Afghanistan từ chính các nghị sĩ đảng Dân chủ đối với chính quyền Tổng thống Obama sẽ ngày càng tăng trong thời gian từ nay đến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ vào tháng 11 tới.

THVL