3 ứng cử viên cho chiếc ghế chủ tịch WB. Từ trái sang: Jim Yong Kim, Ngozi Okonjo-Iweala và Jose Antonio Ocampo

Cuộc đua tranh chức Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB) đã chính thức khởi động sau khi WB thông báo có 3 ứng viên vào chiếc ghế này thay ông Robert Zoellick – người sẽ về hưu vào tháng 6 tới. Với sự tham gia của một ứng viên người Mỹ gốc Á cùng hai ứng viên khác đến từ nhóm các quốc gia mới nổi, lần đầu tiên cuộc đua vào chức Chủ tịch WB đã trở nên nóng bỏng hơn bao giờ hết bởi từ trước tới nay, vị trí này luôn thuộc về một người Mỹ như một quy định bất thành văn.

Được thành lập vào năm 1944, WB là một tổ chức tài chính đa phương có nhiệm vụ chính là hỗ trợ phát triển kinh tế cho các nước nghèo và đang phát triển…Với chức năng này, người đứng đầu WB theo khái niệm chung nhất phải là một chuyên gia kinh tế tài giỏi hoặc một chính khách có sức ảnh hưởng lớn trên trường quốc tế. Thật vậy, từ khi ra đời đến nay, chủ tịch WB luôn là các chuyên gia trong lĩnh vực ngân hàng, tài chính hoặc chính trị gia.

Và dường như lường trước mức độ quyết liệt của cuộc đua chưa từng có tiền lệ này ở WB nên tổng thống Mỹ Barack Obama đã bất ngờ chọn ông Jim Yong Kim, một chuyên gia y tế vào vị trí chủ tịch WB, thay vì là một chính khách hoặc 1 chuyên gia kinh tế như thông lệ trước đây. Rõ ràng, vị chuyên gia người Mỹ gốc Hàn Quốc Jim Yong Kim, hiện là Hiệu trưởng Đại học danh tiếng Dartmouth của Mỹ, được đánh giá khá mờ nhạt so với một số nhân vật chính trị khác của nước này. Song, ông Obama lập luận rằng hiện là thời điểm để một chuyên gia về phát triển lãnh đạo cơ quan phát triển lớn nhất thế giới WB. Theo ông, với hơn 20 năm công tác để cải thiện điều kiện phát triển tại các nước nghèo trên khắp thế giới, ông Kim có kinh nghiệm cần thiết để điều hành WB.

Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia, đây thực chất là cuộc đua giữa một bên là Mỹ, vốn luôn giữ vai trò nổi bật ở WB, với một bên là các quốc gia mới nổi đang không ngừng đấu tranh để giành được vị trí và tiếng nói lớn hơn tại tổ chức này. Vì thế, trên đường đua hiện còn có những ứng viên sáng giá khác. Đó là Bộ trưởng Tài chính Nigeria Ngozi Okonjo-Iweala. Ứng viên Iweala hiện nhận được sự ủng hộ của các nền kinh tế hàng đầu châu Phi là Nam Phi, Angola, Nigieria. Theo đánh giá của giới phân tích kinh tế, bà Iweala là người khá nhạy bén và tự tin. Bà cũng có kinh nghiệm dày dạn ở WB vì từng có hơn hai thập niên làm việc tại đây. Đáng kể là bà từng nắm giữ chức vụ Giám đốc điều hành của WB.

Bên cạnh bà Iweala, cựu Bộ trưởng Tài chính Colombia Jose Antonio Ocampo được đề cử với sự hậu thuẫn của nhiều quốc gia Mỹ Latinh cũng được xem là ứng viên khá tuyệt vời.

Quyết định cuối cùng cho chức chủ tịch WB mới dự kiến sẽ được công bố trong tháng 4 này. Vì vậy, theo các nhà phân tích, chúng ta vẫn còn nhiều thời gian để được chứng kiến một cuộc đua quyết liệt chưa từng thấy vào cương vị lãnh đạo này và hồi hộp chờ đợi một kết quả bất ngờ.

Minh Thanh