Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan

Những ngày gần đây, các phương tiện truyền thông quốc tế đã đưa ra rất nhiều bình luận sau khi hôm 12/08, Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan một lần nữa khẳng định sẽ giữ đúng lời hứa từ chức sau khi Quốc hội thông qua hai dự luật quan trọng do Nội các của ông đề xuất.

Theo các nhà phân tích, hiện ông Naoto Kan đang ở vào một tình thế nguy hiểm hơn lúc nào hết bởi lẽ ông không chỉ vấp phải sự phản đối từ các đảng đối lập mà quan trọng hơn là sự phản đối khá gay gắt từ ngay trong chính nội bộ đảng dân chủ DPJ cầm quyền của ông.

Người dân Nhật Bản có thể đã quá quen với những cuộc cải tổ nội các thường xuyên bởi lẽ từ năm 2006 đến nay, xứ sở hoa anh đào này đã có đến 5 vị thủ tướng. Điều đáng nói là 4 vị thủ tướng trước ông Naoto Kan, không ai cầm quyền được quá 12 tháng.

Chiếc ghế của Thủ tướng Kan bắt đầu lung lay kể từ khi Nhật Bản phải đối mặt với cuộc khủng hoảng hạt nhân sau thảm hoạ động đất và sóng thần ngày 11/3. Uy tín của Thủ tướng đã giảm xuống mức kỷ lục do người dân không hài lòng cách ứng phó với thảm hoạ và các biện pháp xử lý khủng hoảng hạt nhân của ông. Thêm vào đó, sau sự cố rò rỉ hạt nhân tại nhà máy điện Fukushima số 1, cuối tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Kan đã tuyên bố sẽ giảm sự phụ thuộc của Nhật vào nguồn năng lượng này.

Theo các nhà phân tích, cam kết trên chính là giọt nước làm tràn ly và khiến cho những chỉ trích đối với ông Kan ngày càng gay gắt hơn. Hiện tại, khoảng 30% nhu cầu năng lượng của Nhật phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân và dự kiến con số này tăng lên mức 50% vào năm 2030. Nhiều người chỉ trích thủ tướng đã không lường hết sự thiếu hụt năng lượng của Nhật trước khi đưa ra quyết định trên.

Trước những áp lực ngày càng nặng mà Thủ tướng Kan phải đối mặt, giới quan sát cho rằng, con đường ông Kan đang đi đầy chông gai bởi mâu thuẫn ngày càng lớn trong nội bộ đảng cầm quyền đang gây khó khăn cho ông trong việc thực thi các chính sách quan trọng. Và thực tế cho thấy, những dự báo trên là đúng.

Trong buổi nói chuyện với các thành viên Nội các vào ngày 12/8, Thủ tướng Kan cũng đã chính thức giải thích ý định từ chức sau khi các dự luật quan trọng được thông qua tại kỳ họp Quốc hội kết thúc vào ngày 31/8. Các dự luật mà ông Kan nói đến bao gồm dự luật bổ sung ngân sách cho công cuộc tái thiết sau thảm họa kép, dự luật trợ giúp tài chính với các trái phiếu mới và dự luật thúc đẩy nguồn năng lượng tái tạo. Dự luật bổ sung ngân sách đã được thông qua. Và mới đây, đảng cầm quyền và hai đảng đối lập lớn của Nhật cũng đồng ý sẽ thông qua hai dự luật còn lại vào ngày 26/8, dọn đường để ông Kan thực hiện lời hứa của ông.

Hiện các quan chức hàng đầu của DPJ đang cân nhắc khả năng tiến hành bầu chủ tịch đảng vào ngày 28/8 nhằm lựa chọn ứng cử viên thay thế ông Kan. Với những diễn biến trên, các nhà quan sát cho rằng có lẽ thời điểm nước Nhật có vị thủ tướng thứ 6 trong vòng 5 năm đang đến rất gần.

Hồng Anh