Kế hoạch xây dựng 1.600 căn nhà mới của Israel dành cho người Do Thái định cư ở Đông Jerusalem đang tranh chấp đã phủ bóng đen lên chuyến thăm Bờ Tây ngày 10/3 của Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden. Tối 9/3, Bộ Nội vụ Israel đã thông qua kế hoạch xây dựng thêm 1.600 căn nhà mới tại Đông Jerusalem, một động thái gây bất lợi cho ông Biden sau một ngày hội đàm "căng thẳng" với các quan chức cấp cao Israel.

Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden

Phó Tổng thống Biden đã hội đàm với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas và Thủ tướng Salam Fayyad nhằm làm giảm nghi ngờ về những nỗ lực mới đây của Mỹ trong việc nối lại tiến trình hòa bình Trung Đông.

Thủ tướng Fayyad nói, quyết định nói trên của Israel "gây hại" cho việc nối lại các cuộc hòa đàm. Nhà thương lượng của phía Palestine, ông Saeb Erekat, nói chủ đề bàn thảo chính trong chương trình nghị sự Abbas-Biden xoay quanh vấn đề Israel xây dựng các căn nhà định cư mới. Ông tuyên bố: "Chính quyền Israel đang khiến cho Palestine, Mỹ và cộng đồng quốc tế hầu như không thể tiến thêm một cơ hội nào trong việc nối lại tiến trình hòa bình Trung Đông".

Phó Tổng thống Mỹ Biden đã cực lực chỉ trích hành động này của Israel – diễn ra sau khi Palestine đồng ý tham dự một vòng hòa đàm gián tiếp mới dưới sự trung gian hòa giải của Mỹ sau 14 tháng bế tắc. Ông Biden nói: "Nội dung và thời điểm của thông báo này hoàn toàn là hành động hủy hoại lòng tin mà chúng ta đang cần vào thời điểm này. Chúng ta cần phải tạo ra một bầu không khí có lợi chứ không được gây bất lợi cho các cuộc thương lượng".

Ông Biden còn cảnh báo rằng, mọi hành động đơn phương của mỗi bên đều có thể gây hại cho kết quả của các cuộc hòa đàm.

Kế hoạch trên của Israel cũng vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của Ai Cập, đồng minh thân cận nhất của Israel trong thế giới Arập và của Tổng Thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-moon.

Hiện có tới gần 300.000 người Do Thái định cư ở Bờ Tây và 180.000 người sinh sống ở Đông Jerusalem. Kế hoạch xây 1.600 căn nhà mới tại Đông Jerusalem cũng làm xói mòn sự ủng hộ của dân chúng đối với Tổng thống Abbas và sách lược thương lượng về các điều khoản thành lập nhà nước Palestine.

Nhà thương lượng Erekat nói, kế hoạch xây thêm các căn nhà mới này của Israel đang gây bất lợi cho Tổng thống Abbas và là một quyết định gây hại, khiến cho cộng đồng quốc tế "tỉnh ngộ". Phía Israel quả quyết rằng, thời điểm mà họ đưa ra thông báo này chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên.

Mặc dù vẫn coi Đông Jerusalem là một phần thuộc lãnh thổ Israel, nhưng Thủ tướng Netanyahu cũng thừa nhận rằng, thời điểm mà Israel đưa ra thông báo này là "không thích hợp" và cho biết ông không có ý định "phá hoại" chuyến thăm của Phó Tổng thống Biden. Ông nhấn mạnh rằng, Israel chưa có kế hoạch xây dựng các căn nhà định cư mới vào thời điểm này.

Hồng Hậu