Sông Hằng là một trong những dòng sông hào phóng nhất thế giới. Trong cuộc hành trình dài 2.500 cây số từ thượng nguồn đến biển, nước của sông đã trải qua nhiều trung tâm của Ấn Độ. Người ta nói rằng dòng sông này sẽ làm thanh sạch tâm hồn. Đối với những người đã khuất thì dòng sông là cánh cửa để họ đến thiên đàng. Sông Hằng mang những giá trị quan trọng đối với các cư dân sống ven đôi bờ. Dòng sông và những nhánh chi lưu đã hỗ trợ cuộc sống cho khoảng 500 triệu người.

Bình minh trên sông Hằng

Nhưng ngày nay, do sự bùn nổ dân số nên dòng sông của sự sống này có thể trở thành dòng sông của sự chết chóc. Dân số Ấn Độ không ngừng tăng lên nên tình trạng ô nhiễm của dòng sông ngày càng trở nên trầm trọng. Hàng năm có khoảng 1 triệu trẻ em đã bị nhiễm độc bởi dòng sông. Dòng sông Hằng linh thiêng đã không còn trong sạch như trước nữa.

Trên thế giới, không một dòng sông nào có ảnh hưởng lớn đến cuộc đời con người như sông Hằng. Đối với hàng triệu người Ấn Độ thì sông Hằng chính là cuộc sống vì đó là nơi cung cấp nước ngọt. Nhiều người cho rằng đây là dòng sông của thần thánh, vì vậy sông Hằng có sức mạnh rất lớn. Từ hàng ngàn năm qua, dòng sông này được xem như nền tảng về lòng tin và tôn giáo của người Ấn.. Đối với nhiều người, sông Hằng chính là mẹ của khu vực Nam Á. Tuy vậy, những năm gần đây, sông Hằng đã bị đe dọa về khối lượng và cả chất lượng của nước. Trong khi lượng nước mà dòng sông băng mang đến Hymalaya cung cấp cho sông Hằng ngày càng sụt giảm, thì lượng chất độc chảy vào sông ngày càng tăng. Trong tương lai, nếu tình trạng ô nhiễm cứ tiếp tục, dòng sông sẽ có nguy cơ biến mất. Ngày nay, người dân Ấn Độ phải đối diện với những thách thức chưa từng có trong lịch sử đó là tìm cách làm sạch dòng sông.

Đoàn người hành hương tắm gội trên sông

Theo văn hóa của người theo đạo Hindu thì dòng nước của dòng sông Hằng mang nhiều sức mạnh lớn lao. Hàng triệu người đã dùng nước sông để rửa sạch những gì mà họ cho là không sạch trong ngày. Nước sông càng di chuyển xa trên dòng sông thì nó càng phải gánh chịu thêm nhiều chất gây ô nhiễm.

Tất cả các dòng sông lớn của Ấn Độ đều được xem là linh thiêng, nhưng sống Hằng là linh thiêng hơn cả. Từ nơi khởi nguồn trên núi Hymalaya đến vùng đồng bằng ở Bengal, sông Hằng đã tạo thành những lưu vực rộng lớn và hỗ trợ cuộc sống cho khoảng 1/10 dân số thế giới. Theo truyền thuyết, dòng sông này đã từng chảy trên trên thiên đàng. Nữ thần cai quản dòng sông đã đồng ý để nước sông chảy trên trái đất. Lo sợ sức mạnh của nữ thần có thể cuốn phăng cả trần thế, nên thần Shiva đã để cho dòng nước dội xuống đỉnh đầu của Ngài và chảy ngoằn nghòe qua mái tóc quăn.

Cuộc sống của cư dân ven đôi bờ sông Hằng

Thị trấn Gangoktri nằm dưới chân núi Hymalaya là thị trấn đầu tiên mà dòng nước sông Hằng chảy qua trong suốt cuộc hành trình từ núi đến biển. Đó cũng là nơi được cho là nước sông chảy từ trên thiêng đàng xuống trái đất. Vào mùa đông, thị trấn bị tuyết phủ và trở nên hoang vắng. Ngay khi băng tan, những con đường bỗng trở nên thông thoáng, vùng đất này lại trở nên sống động với hàng ngàn người hành hương. Họ đến đây từ nhiều vùng đất xa xôi, với độ cao hơn 2.000 mét so với mực nước biển, thị trấn Gangoktri không dễ dàng bị chinh phục. Phần lớn người hành hương đến đây bằng xe bus và họ phải trải qua chặng đường ngoằn nghoèo trắc trở dọc theo triền núi. Ngay khi đặt chân đến đây, điều quan trong nhất với họ là tìm mọi cách để đến được với sông Hằng. Khi đến nơi, họ sẽ tắm gội trong dòng nước lạnh giá. Người ta cho rằng dòng nước sông sẽ rửa tội cho họ và giúp tránh đi những điều không may.

Thanh Trúc