Đối với người Nhật, hoa văn hình hoa cúc đã trở nên rất phổ biến và rất được ưa chuộng. Chúng là hình ảnh không thể thiếu để tô điểm cho những chiếc kimono truyền thống.

Thiên hoàng Go-Toba trị vì Nhật Bản dưới thời Kama-kura, thế kỉ XII đã sử dụng hoa cúc làm hoa văn trang trí các vật dụng ưa thích của ông. Bằng chứng là các nhà nghiên cứu đã tìm thấy hình hoa cúc khắc trên thanh kiếm Takana của Thiên hoàng Go-Toba mà họ đã khai quật được.

Kể từ thời Kama-kura, hình ảnh hoa cúc 16 cánh được sử dụng làm con dấu của Thiên hoàng và Hoàng thất. Cho đến nay, hoa cúc vẫn được xem là biểu tượng quan trọng của Hoàng gia Nhật Bản.

Hoa văn hoa cúc trên áo kimono truyền thống….

Chiếc trâm cài tóc hình hoa cúc

Sau đó, vào thời Chiến quốc Sengoku, giữa thế kỉ XV, rất nhiều phù hiệu hoa cúc với hình dáng khác nhau được lãnh chúa các địa phương và dòng dõi quý tộc dùng làm vật biểu trưng riêng. Đến thời Edo, thế kỉ XVII, hoa cúc được trồng phổ biến trong dân chúng và trở thành loài hoa rất được người Nhật ưa chuộng.

Hoa văn cúc được chạm khắc trên rất nhiều đồ vật ở Nhật

Ở Nhật, chúng ta có thể bắt gặp hình hoa cúc trang trí ở khắp mọi nơi. Ngay cả trên tấm hộ chiếu của quốc gia này. Từ xưa, hoa cúc đã là loài hoa rất được người Nhật xem trọng, quốc huy của Nhật Bản ngày nay là hình hoa cúc 16 cánh.

Hình hoa cúc được thiết kế trên hộ chiếu của Nhật Bản

Chính giữa đồng 50 yên bằng kim loại có một lỗ tròn, xung quanh chiếc lỗ là hình hoa cúc chạm nổi.

Đồng 50 yên có lỗ tròn và hoa văn cúc chạm nổi

Trồng và lai tạo hoa cúc từ lâu đã mang lại danh tiếng cho kỹ thuật làm vườn Nhật Bản. Ngoài mục đích trang trí làm đẹp, hoa cúc còn được người Nhật dùng làm nguyên liệu chế biến món ăn và là đề tài cho sự sáng tạo trong ẩm thực. Hoa cúc là hình ảnh không thể thiếu trong thế giới bánh ngọt wagashi 4 mùa nổi tiếng của người Nhật.

Vào mùa thu hàng năm, các cửa hàng chủ yếu phục vụ các loại bánh ngọt hình hoa cúc dùng trong tiệc trà. Kiểu bánh wagashi có lịch sử 1.000 năm này thể hiện ước nguyện trường thọ “Bách niên”.

Bánh wagashi hình đóa hoa cúc nở rộ

Hoa cúc còn được dùng làm nguyên liệu chế biến món ăn. Đến tỉnh Yama-gata, du khách dễ dàng bắt gặp những cánh đồng hoa cúc tím Motte no Hoka khoe sắc rực rỡ. Không giống những loài cúc khác được trồng để phục vụ nhu cầu trang trí, người dân Yama-gata canh tác cúc Motte no Hoka để cung ứng cho các nhà hàng, quán ăn. Hoa của giống cúc này có vị ngọt, hơi đắng nên được xem là nguyên liệu thích hợp để chế biến nhiều món ăn hấp dẫn.

Hoa cúc tím là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn hấp dẫn

Bên cạnh hoa cúc tím Motte no Hoka, các đầu bếp Nhật Bản cũng thường xuyên dùng hoa cúc vàng Abokyu.

Lễ hội Búp bê hoa cúc được tổ chức hằng năm ở thành phố Nihon-matsu thuộc tỉnh Fuku-shima. Sự kiện văn hóa độc đáo này có lịch sử tồn tại liên tục trong 50 năm qua. Lễ hội tái hiện hình ảnh các nghệ sĩ nổi tiếng của Nhật Bản thông qua những con búp bê hình nhân mặc kimono kết từ hoa cúc. Để có những tác phẩm hoàn mỹ trưng bày trong lễ hội là cả một quá trình lao động miệt mài và sự sáng tạo tích lũy kinh nghiệm của các nghệ nhân làm vườn Nhật Bản. Sự cống hiến của họ đã được cả thế giới công nhận bởi lẽ khi nói đến nước Nhật, người ta thường nghĩ ngay đến hoa cúc – loài hoa được xem là quốc hoa của đất nước Nhật Bản.

Lễ hội búp bê hoa cúc

Thanh Tâm