Một chương nữa trong cuộc chiến ở đất nước Afghanistan đã khép lại với cái chết của Mustafa Abu al-Yazid, thủ lĩnh al-Qaeda tại Afghanistan, đồng thời là nhân vật thứ ba của cả mạng lưới. Tên này đã bị tiêu diệt trong một cuộc không kích bằng máy bay không người lái tại vùng bộ tộc Bắc Waziristan của Pakistan.

Việc đề bạt tên Sheikh Fateh al-Misri (người Ai Cập) làm thủ lĩnh mới đánh dấu bước khởi đầu về thay đổi trong chiến lược của al-Qaeda, đó là chú trọng hơn vào chiến tranh du kích ở Afghanistan. Đây là một phần tử mới gia nhập al-Qaeda nhưng đã có nhiều năm chinh chiến tại Afghanistan.

Theo nhận định về chiến lược mới, hoạt động của al-Qaeda tại Pakistan sẽ nhằm hỗ trợ cho cuộc chiến chống lại các lực lượng nước ngoài dọc biên giới giữa Pakistan và Afghanistan. Một số nguồn tin quân sự tiết lộ rằng, al-Misri có thể sẽ chú trọng siết chặt chiến lược tại Afghanistan, đồng thời quan niệm, cuộc chiến tại Afghanistan không thể thiếu nhân tố Pakistan.

Vào tháng trước, Tổng Tư lệnh quân đội Pakistan, Tướng Ashfaq Parvez Kiani và Tổng giám đốc Cơ quan tình báo liên ngành Pakistan, Trung tướng Ahmad Shuja Pasha, đã hai lần tới Kabul để đề nghị mở các cuộc thương lượng với Taliban. Theo họ, chính quyền Afghanistan cần có sự liên kết với nhiều nhóm nổi dậy nhằm thúc đẩy cuộc chiến chống al-Qaeda và các nhánh chân rết của al-Qaeda tại Pakistan.

Nhận thấy rõ động thái này của chính quyền Pakistan, al-Misri đã cho tiến hành các vụ tấn công làm ít nhất 95 thành viên thuộc giáo phái Qadyani thiệt mạng và gần 100 người bị thương tại những ngôi đền của giáo phái này tại Lahore. Mục tiêu chính của al-Qaeda là nhằm vào những người “phi Hồi giáo” gồm dòng Qadyan và dòng Shi’ite (theo cách nhìn cực đoan của bọn phiến quân).

Tuy nhiên, giới chức tình báo Pakistan đã nhận thấy khả năng xảy ra các vụ tấn công tại các đền thờ nên biện pháp an ninh đã được siết chặt tại Lahore, nhất là tại ngôi đền mà những người theo dòng Qadyani và Shi’ite thường lui tới. Trong hàng loạt đợt truy quét, 28 tấn thuốc nổ cùng nhiều vũ khí, đạn dược đã được phát hiện và tịch thu.

Trước tình hình đó, các phần tử phiến quân đã trở nên mất bình tĩnh và tự ý tiến hành hai vụ tấn công tự sát nhắm vào ngôi đền Sufi ở Lahore hồi tuần trước, khiến hơn 40 người thiệt mạng và gần 200 người bị thương. Tuy nhiên, al-Qaeda cũng nhận thấy rằng, hành động tấn công như vậy có thể dẫn tới các vụ trả đũa giống như từng xảy ra ở Iraq. Cũng vì lý do đó, nhóm Taliban ở Punjab đã phủ nhận liên quan đến các vụ tấn công trên.

Do bị mất phần lớn cơ sở hỗ trợ và sự ủng hộ ở tỉnh Punjab, giống như trường hợp của các phần tử cực đoan tại Iraq, phiến quân tại Pakistan đang cố tạo ra ảnh hưởng khủng bố nhằm dẫn tới sự phân cực chính trị sâu sắc và chia rẽ sắc tộc. Điều này làm giảm đi nỗ lực của chính quyền Pakistan khi tiến hành tiến trình thương lượng giữa nhà chức trách Afghanistan và tàn quân Taliban. Giới chức Pakistan sẽ quyết định hành động chống các nhóm phiến quân ở Punjab và một số nhóm bị cấm hoạt động. Việc này sẽ cần thời gian và khi xảy ra, nó sẽ gây xung đột sắc tộc, tạo cho al-Qaeda cơ hội đứng bên lề. Do vậy, tân thủ lĩnh al-Qaeda tại Afghanistan al-Misri sẽ chờ cơ hội để quyết định ra đòn tấn công ở cả Afghanistan và Pakistan.

Anh Dũng