Trong bài phát biểu kéo dài khoảng 30 phút, Tổng thống Obama cho biết, Mỹ muốn tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực châu Á -Thái Bình Dương thông qua mối quan hệ hữu nghị chặt chẽ với Nhật Bản. Ông đánh giá cao vai trò của Trung Quốc trong hợp tác khu vực, đồng thời muốn xây dựng quan hệ hợp tác với Trung Quốc để giải quyết các vấn đề khu vực và toàn cầu.

Về quan hệ Nhật – Mỹ, Tổng thống Obama nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ đồng minh giữa hai nước và bày tỏ mong muốn xây dựng quan hệ đồng minh “bình đẳng” hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày hai nước ký Hiệp ước An ninh Nhật – Mỹ. Ông khẳng định, Washington xem quan hệ chặt chẽ giữa Mỹ và Nhật là “nền tảng” cho an ninh và thịnh vượng của hai nước, đồng thời nhấn mạnh không thay đổi những cam kết của Mỹ đối với an ninh của Nhật Bản.

Về vấn đề an ninh khu vực, Tổng thống Obama tuyên bố, cam kết của Mỹ đối với an ninh châu Á là "không thể thay đổi" bất chấp sự đầu tư mạnh mẽ các nguồn lực của Mỹ cho các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan.

Đề cập đến vấn đề hạt nhân ở Đông Bắc Á, Tổng thống Mỹ kêu gọi CHDCND Triều Tiên sớm hủy bỏ các chương trình hạt nhân và giải quyết vấn đề con tin với Nhật Bản. Ông cũng cam kết hợp tác chặt chẽ với Nhật Bản và các nước hữu quan để giải quyết vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên. Ông nhấn mạnh rằng, nếu Triều Tiên trở lại bàn đàm phán sáu bên về phi hạt nhân hóa, thì sẽ có "một tương lai về an ninh và hội nhập quốc tế".

Đối với Myanmar, ông Obama đề nghị lãnh đạo nước này có những hành động để cải thiện quan hệ với Mỹ.

Liên quan tới vấn đề kinh tế, ông kêu gọi châu Á đi theo đường lối tăng trưởng "cân bằng và bền vững", giúp đảm bảo đà phục hồi của toàn cầu sau cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong nhiều thập niên qua.

Trước đó, phát biểu trong một cuộc họp báo chung với Thủ tướng Nhật Bản Yukio Hatoyama, ông Obama nói rõ rằng, Mỹ sẽ gia tăng các cam kết của mình trong khu vực. Theo ông, "Washington sẽ củng cố quan hệ với các đồng minh cũ, xây dựng quan hệ với các đối tác mới, tham gia các nỗ lực đa phương và các thể chế khu vực nhằm thúc đẩy an ninh, thịnh vượng trong khu vực".

Sau chuyến thăm Nhật Bản, Tổng thống Obama đến Singapore để tham dự Hội nghị Cấp cao Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á -Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 17. Sau đó, ông sẽ có các chuyến thăm chính thức tới Trung Quốc và Hàn Quốc.

Chuyến công du châu Á đầu tiên này của ông được dư luận xem như một minh chứng về sự coi trọng châu Á, đặc biệt là Đông Á, trong chính sách đối ngoại của Mỹ, cũng như những thay đổi trong cách tiếp cận của Washington đối với khu vực.

Thanh Tâm