Sau một thời gian tạm lắng, năm nay  bệnh tai xanh đã quay trở lại , trước tiên là các tỉnh phía Bắc,  sau đó lan dần xuống các tỉnh phía Nam và ĐBSCL . Hiện dịch bệnh heo tai xanh đang diễn biến phức tạp và lây lan mạnh. Do vậy, ngành chức năng và chính quyền  các địa phương đang nỗ lực tuyên truyền để nâng cao hiểu biết cho người dân về bệnh heo tai xanh và đưa ra những giải pháp tập trung phòng chống dịch  bệnh này nhằm bảo vệ đàn vật nuôi, hạn chế thiệt hại về kinh tế cho người chăn nuôi . 

Dịch bệnh heo tai xanh đã xảy ra lần đầu tiên ở nước ta vào năm 2007; sau đó được ngành chức năng và các địa phương phòng chống tốt, nên dịch bệnh được khống chế.  Đến nay, sau một thời gian tạm lắng thì dịch heo tai xanh đã xuất hiện trở lại trên phạm vi cả nước. Theo cục thú y, tính  từ đầu năm đến tháng 6 này đã có 11  tỉnh xảy ra dịch heo tai xanh, trong đó  ở vùng ĐBSCL  có tỉnh Bạc liêu, dịch heo tai xanh xuất hiện chưa qua 21 ngày

Theo ngành chức năng, nguyên nhân để dịch heo tai xanh tái phát trở lại là do việc tiêm phòng vac-xin phòng bệnh không đạt yêu cầu, công tác quản lý và phòng chống dịch của một số địa phương chưa thật chặt chẽ . 

Theo các nhà chuyên môn bệnh heo tai xanh là một loại bệnh trên heo, chúng làm cho con vật khó thở, sốt cao, thân tím tái ; và một số bệnh tích thường gặp như như phổi bị xuất huyết , gan sưng to , não bị xung huyết. Từ đó dẫn đến heo bị chết nhanh. Do bệnh heo tai xanh là loại bệnh truyền nhiễm nên lây lan trên đàn heo rất nhanh .  Đặc trưng của bệnh này thường biểu hiện chủ yếu trên hô hấp và làm rối loạn sinh sản, vì thế bệnh heo tai xanh  còn gọi là Hội chứng “rối loạn sinh sản và hô hấp ở heo.” 

Theo nhận định của ngành chức năng, bệnh heo tai xanh năm nay diễn biến khá phức tạp, vi-rút có độc lực rất cao và tốc độ lây nhiễm nhanh;  kết hợp với  thời tiết  giao mùa như hiện nay là có nền nhiệt độ và độ ẩm cao, làm sức đề kháng của heo giảm, cho nên vi-rút dễ tấn công lây bệnh. Bên cạnh, công tác phát hiện dịch bệnh vẫn còn nhiều bất cập; người chăn nuôi không khai báo khi heo mới bắt đầu nhiễm bệnh, mà mua thuốc tự điều trị, khiến cho mầm bệnh luôn tiềm ẩn trong đàn heo,  vì thế rất dễ bộc phát thành dịch bệnh nếu có điều kiện thuận lợi. Cũng chính điều này đã làm cho công tác ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh tai xanh trên heo gặp không ít khó khăn

Ngoài ra, do môi trường chăn nuôi chưa đảm bảo, việc tiêm các loại vac-xin phòng bệnh trên heo chưa đầy đủ;  điều kiện  chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán …,  những yếu tố này đã góp phần làm cho đàn heo khi bị nhiễm vi rút tai xanh đã kéo theo những mầm bệnh khác tiềm ẩn trong môi trường và bản thân mỗi  con heo “ trổi dậy” tấn công  và lây nhiễm .

Bệnh tai xanh trên heo được xác định là dịch bệnh rất nguy hiểm và khả năng lây lan nhanh,  gây thiệt hại nặng nề . Do đó, để ngăn chặn dịch bệnh này, tỉnh Vĩnh long đã xây dựng kế hoạch và đưa ra nhiều giải pháp thực hiện đồng bộ như:  tuyên truyền cho người dân hiểu rõ triệu chứng và tác hại của bệnh tai xanh, tăng cường công tác kiểm dịch và kiểm soát giết mổ. Thực hiện kiểm tra chặt chẽ việc vận chuyển heo trên địa bàn tỉnh và từ các tỉnh khác nhập vào, nhằm phát hiện kịp thời và xử lý những trường hợp vi phạm vận chuyển, tiêu thụ heo và sản phẩm thịt heo không rõ nguồn gốc, không có giấy chứng nhận kiểm dịch hợp lệ của ngành chức năng. 

 Mặt khác, ngành thú y địa phương còn tổ chức tiêu độc khử trùng ở các vùng có dịch bệnh xảy ra, khu vực có số hộ chăn nuôi nhiều, các lò mổ và bãi trung chuyển gia súc……,hướng dẫn người chăn nuôi tăng cường thức ăn đủ chất dinh dưỡng và sử dụng nước sạch, giúp heo nâng sức đề kháng với virut tai xanh và các bệnh khác. Khi phát hiện dịch bệnh xảy ra trên đàn heo, người chăn nuôi  phải khai báo ngay với cán bộ, cơ quan thú y để được hướng dẫn phòng trị và xử lý kịp thời. 

Ngoài ra, đối với những nơi trước đây đã bị  nhiễm heo tai xanh và vùng có nguy cơ bị nhiễm bệnh  cao, ngành chức năng chỉ đạo  tăng cường giám sát, theo dõi tình hình chăn nuôi diễn biến của dịch bệnh để có biện pháp xử lý và phòng ngừa tốt .  Song song đó, phối hợp cùng địa phương vận động các chủ hộ chăn nuôi heo phải khai báo số lượng heo nuôi và cam kết thực hiện“ 5 không” : không dấu dịch, không mua heo bệnh và sản phẩm heo bệnh , không “bán chạy”  heo bệnh , không vận chuyển heo bệnh ra khỏi vùng dịch , không vứt bừa bãi xác heo bệnh ra môi trường .

Trước tình hình bệnh heo tai xanh bùng phát trên phạm vi của nước, công tác phòng chống dịch bệnh được đặt lên hàng đầu. Ngành chức năng phối hợp với chính quyền địa phương cần đẩy mạnh hơn nữa thông tin tuyên truyền về công tác vệ sinh thú y, vận động các hộ chăn nuôi thực hiện hướng dẫn nâng cao sức đề kháng cho đàn heo, chú trọng vệ sinh chuồng trại và thường xuyên tiêu độc sát trùng quanh khu vực chăn nuôi,  tiêm phòng đầy đủ các loại vac-xin phòng bệnh trên heo.

 Trong điều kiện chăn nuôi còn nhỏ lẻ, lạc hậu, nguy cơ xảy ra dịch bệnh  cao; vấn đề lâu dài là thực hiện các chính sách hỗ trợ người dân chuyển đổi chăn nuôi theo hướng chất lượng và tiên tiến, tăng cường công tác thú y và sự hiểu biết về phòng chống dịch bệnh cho người chăn nuôi. Trước mắt, bà con chăn nuôi cần thay đổi nuôi theo phương pháp  an toàn sinh học. Nếu vật nuôi  khỏe mạnh, an toàn không chỉ đem lại lợi ích kinh tế cho hộ gia đình , mà còn đảm bảo được sức khỏe cho cộng đồng.

Quốc Chiến