Với diện tích xuống giống hàng năm trên 36 ngàn ha, vấn đề nâng cao hiệu quả canh tác rau màu luôn được ngành chức năng Vĩnh Long quan tâm. Trong đó, cung ứng cho thị trường sản phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm là hướng đi đúng và đang được đẩy mạnh thực hiện. Các vùng chuyên canh có lợi thế của địa phương được lựa chọn để xây dựng các mô hình sản xuất rau màu theo hướng an toàn.

          Tuy nhiên, sau một thời gian đi vào hoạt động thì những nơi này đều gặp khó khăn. Vấn đề tìm đầu ra cho sản phẩm, phát triển diện tích để đảm bảo các đơn đặt hàng của doanh nghiệp đang là những vấn đề nan giải ở các vùng sản xuất rau an toàn trên địa bàn Vĩnh Long. 

          Vào những năm 2005, các chương trình sản xuất rau màu theo hướng an toàn bắt đầu được triển khai ở nhiều vùng chuyên canh màu ở Vĩnh Long. Theo đó, ngành chuyên môn mở nhiều lớp tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, hướng dẫn bà con nông dân giảm lượng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật có nguồn gốc hóa học vào canh tác rau màu. Thay vào đó là tăng cường sử dụng phân hữu cơ cũng như các loại thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học. Mục tiêu chính là giảm thiểu lưu tồn độc chất hoặc vi sinh vật có hại trong các loại rau màu, đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng.

          Theo thống kê của ngành nông ngiệp tỉnh, năm 2011 toàn tỉnh sản xuất được trên 700 ngàn tấn. Trong đó, sản lượng được canh tác theo quy trình an toàn chiếm khoảng 20%. Đến nay Vĩnh Long đã xây dựng được một số tổ hợp tác, hợp tác x sản xuất và tiêu thụ rau an toàn, đáp ứng nhu cầu thị trường trong tỉnh và cung ứng nguyên liệu xuất khẩu. Điển hình là 02 hợp tác xã sản xuất và tiêu thụ rau an toàn ở xã Phước Hậu huyện Long Hồ và xã Thành Lợi huyện Bình Tân. Đây có thể xem là những nơi có phong trào sản xuất rau an toàn phát triển mạnh nhất tỉnh.

          Tuy nhiên, hiện có một nghịch lý là trong khi nhu cầu của thị trường về vấn đề an toàn, vệ sinh thực phẩm ngày càng tăng thì tại các cơ sở sản xuất rau an toàn ở Vĩnh Long đều không mở rộng được diện tích.

          Cụ thể như tại hợp tác xã sản xuất và tiêu thụ rau an toàn ở xã Phước Hậu huyện Long Hồ. Đây là một trong những địa phương đầu tiên của tỉnh được triển khai các biện pháp kỹ thuật canh tác rau màu theo hướng an toàn. Với lợi thế chỉ cách Thành phố Vĩnh Long vài km, nơi đây từng được kỳ vọng sẽ là vùng cung cấp nguồn rau an toàn chủ lực cho các chợ, siêu thị trong nội ô. Thế nhưng sau hơn 07 năm đầu tư phát triển, đến nay người tiêu dùng trong tỉnh vẫn không tìm mua được bất cứ sản phẩm nào từ thương hiệu của Hợp tác xã. Nguyên nhân chính là do rau an toàn không cạnh tranh được về giá cả so với các sản phẩm cùng loại được sản xuất không theo tập quán truyền thống.

          Không chỉ có vấn đề thị trường tiêu thụ, ngay cả những nơi đã tìm được các hợp đồng bao tiêu sản phẩm cũng gặp khó khăn do không có đủ sản lượng cung ứng theo đơn đặt hàng.

          Đây là thực trạng đang diễn ra tại Hợp tác xã sản xuất và tiêu thụ rau an toàn Thành Lợi ở huyện Bình Tân. Ngay từ khi đạt các tiêu chuẩn về sản xuất và cung ứng rau màu an toàn, hợp tác xã đã được các doanh nghiệp tiêu thụ, xuất khẩu nông sản tìm đến để ký kết các hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Qua nhiều loại cây trồng thử nghiệm, hợp tác xã xác định cây đậu bắp xanh có nhiều lợi thế để mở rộng diện tích.

          Sau thời gian mở rộng diện tích lên đến trên 50 ha thì đến năm 2012 này, diện tích trồng đậu bắp xanh của hợp tác xã chỉ còn khoảng 5ha. Nguyên nhân chính là do cây khoai lang liên tục có giá cao nên đa phần xã viên đã chuyển sang trồng khoai lang. 

          Từ những khó khăn hiện tại cho thấy, các cơ sở sản xuất và tiêu thụ rau an toàn đều đang gặp khó trong khâu xúc tiến thương mại, mở rộng diện tích sản xuất. Các hợp tác xã đang rất cần có sự đầu từ để xây dựng cơ sở vật chất, xúc tiến thương mại để tìm đầu ra ổn định cho các sản phẩm rau an toàn. Đồng thời, cần phải tiếp tục có những chương trình để cung ứng rau an toàn theo các đơn đặt hàng từ các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản. Sau một thời gian dài tạo dựng phong trào, lĩnh vực sản xuất rau an toàn ở Vĩnh Long cần tiếp tục có những chương trình đầu tư theo chiều sâu để phát huy tiềm năng canh tác rau màu của địa phương.

          Trung Hiếu