Không phải ngẫu nhiên mà các nhà chuyên môn khuyến cáo rằng, trong sản xuất nông nghiệp phải có sự liên kết 4 nhà. Đó là nhà nước, Nhà nông, nhà khoa học, và nhà doanh nghiệp. Chính sự liên kết chặt chẽ của 4 nhà này sẽ góp phần giúp cho nền nông nghiệp có tính ổn định và bền vững cao. Câu chuyện về Thương hiệu  bưởi da xanh Hương Miền Tây của anh Đàm Văn Hưng tại xã Phước Mỹ Trung, huyện Mỏ Cày Bắc, tỉnh Bến Tre sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về điều này.

Kinh nghiệm về sự liên kết 4 nhà ở nhiều địa phương cho thấy, ở đâu có sự gắn kết chặt chẽ, mặn mà giữa Nhà doanh nghiệp với Nhà nông thì ở đó mô hình có tính bền vững, ổn định cao. Mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ bưởi da xanh tại tỉnh Bến Tre là một điển hình. Nhiều năm qua, nhờ sự hợp tác bền chặt giữa doanh nghiệp tiêu thụ bưởi Hương Miền Tây mà hàng ngàn hộ nông dân trồng bưởi da xanh của tỉnh này thật sự an tâm đi theo quy trình canh tác mới – quy trình thực hành nông nghiệp sạch – GAP.

Ra đời từ tháng 02 năm 2006, đến năm 2011 bà con trong Tổ Hợp tác sản xuất bưởi da xanh Phú Thành, của xã Quới Sơn, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre mới có được niềm vui thật sự khi vừa nhận được chứng chỉ sản xuất bưởi đạt tiêu chuẩn VietGap, vừa được doanh nghiệp bưởi Hương Miền Tây bao tiêu trọn gói.

Bà con kể rằng, nếu không có hợp đồng bao tiêu nông sản GAP, chắc giờ này, Tổ hợp tác Phú Thành cũng vẫn còn sản xuất theo tập quán cũ như trước thôi.

Cần nói thêm rằng, Tổ Hợp tác sản xuất bưởi da xanh Phú Thành có trên 30 thành viên nhưng chỉ có 12 hộ dám mạnh dạn đăng ký sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap. Điều đó cho thấy, đa số nông dân hiện nay còn rất e ngại khi bắt tay vào thực hiện quy trình canh tác mới như thế này. Vấn đề không phải là quy trình GAP quá khó đối với bà con, mà do bà con lo ngại vấn đề đầu ra của sản phẩm. Tức là bà con quan tâm sau khi họ sản xuất đúng tiêu chuẩn rồi, có ai bao tiêu không? Giá cả ra sao? và có giữ được sự ổn định lâu dài không? Ngay khi đã cầm trên tay bản hợp đồng bao tiêu nông sản, nhưng bà con nông dân vẫn cứ đặt ra những câu hỏi tương tự như thế. Đây là tình trạng chung mà hầu hết các ở nơi đều gặp chứ không riêng gì đối với sản phẩm bưởi da xanh của Bến Tre. Điều đó chứng tỏ, bà con nông dân vẫn còn thiếu lòng tin đối với doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm.

Vì vậy, trong mối liên kết 4 nhà hiện nay, giới chuyên môn cũng khẳng định rằng, măc-xit Nhà Nông và Nhà doanh nghiệp là quan trọng hàng đầu, nhà nước và nhà khoa học chỉ giữ vai trò hỗ trợ. Vì thế, việc đi tìm tiếng nói chung cho nhà nông và Nhà doanh nghiệp được xem là giải pháp quan trọng hàng đầu để đảm bảo tính bền vững của mô hình liên kết 4 nhà. Suy cho cùng, tiếng nói chung của họ chính là lợi ích kinh tế, nếu lợi ích giữa các bên được giải quyết hài hòa, thỏa đáng thì quan hệ hợp tác sẽ rất thuận lợi. Nhận thức rõ điều đó, nhiều năm qua, cơ sở Hương Miền Tây của anh Đàn Văn Hưng tại xã Phước Mỹ Trung, huyện Mỏ Cày Bắc, tỉnh Bến Tre luôn tìm cách tạo lòng tin và dung hòa lợi ích đối với bà con.

Qua nhiều năm kiên nhẫn thiết lập các mối quan hệ hợp tác với bà con nông dân, đến nay, Hương Miên Tây thật sự đã tạo được chỗ đứng khá vững chắc tại địa phương. Trở thành niềm tin cậy cho rất nhiều Tổ hợp tác, hợp tác xã đã và đang mong muốn trồng bưởi da xanh theo hướng GAP.

Hiện nay, ngày nào doanh nghiệp cũng tiêu thụ hàng chục đến hàng trăm tấn bưởi, giải quyết lao động ổn định cho trên 50 người, và doanh nghiệp Hương Miền Tây được đánh giá là đơn vị  có khả năng tiêu thụ bưởi da xanh lớn nhất tỉnh Bến Tre. Năm 2011, doanh nghiệp còn được ngành chức năng tỉnh hỗ xây dựng nhà máy đóng gói theo tiêu chuẩn VietGap để tạo điều kiện cho doanh nghiệp có đủ điều kiện xuất khẩu nông sản GAP cho bà con.

Với câu chuyện liên kết sản xuất và tiêu thụ bưởi da xanh tại tỉnh Bến Tre, một lần nữa khẳng định sự liên doanh, hợp tác giữa nhà nông và doanh nghiệp là quan trọng nhất, nó quyết định sự thành bại của mối liên kết  chung này. Vì vậy, giải quyết tốt mối quan hệ giữa nhà nông và doanh nghiệp sẽ góp phần rất lớn vào việc tìm đường đi cho nông sản GAP.

Thúy Hằng