Nhằm giảm bớt khó khăn cho người dân trong bối cảnh suy giảm kinh tế, 6 tháng cuối năm 2012, người có thu nhập từ tiền lương, tiền công đến 5 triệu đồng/ tháng sẽ được miễn thuế TNCN. Trước đó, trong năm 2011, Quốc hội cũng đã quyết định miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 tháng cuối năm. Đây là những giải pháp thiết thực nhằm hỗ trợ người nộp thuế vượt qua những khó khăn trong bối cảnh suy giảm kinh tế kéo dài thời gian qua.

Thuế thu nhập cá nhân là luật thuế mới có hiệu lực từ năm 2009. Theo quy định, mọi người dân đều phải đăng ký mã số thuế. So với pháp lệnh thuế  thu nhập cá nhân trước đây thì đối tượng thu là người có thu nhập cao. Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành qui định mỗi người được giảm trừ gia cảnh 4 triệu đồng/ tháng. Ngoài ra, người nộp thuế thu nhập cá nhân còn được trừ 1 triệu 600 ngàn đồng/ tháng cho mỗi người phụ thuộc. Số lượng người phụ thuộc không hạn chế số lượng.

Trong năm 2011, xuất phát từ tình hình sản xuất kinh doanh không thuận lợi, lạm phát tăng cao khiến chi tiêu của người dân gặp khó khăn nên Quốc hội cho phép miễn thuế thu nhập cá nhân trong 5 tháng cuối năm, tức từ tháng 8 đến tháng 12/ 2011. Đối tượng được miễn thuế thu nhập cá nhân là người có thu nhập từ tiền lương, tiền công và kinh doanh đến mức chịu thuế thu nhập cá nhân ở bậc 1 của biểu thuế lũy tiến từng phần, tức có thu nhập đến 5 triệu đồng/ tháng. Trong đợt miễn thuế năm 2011, ngành thuế tỉnh Vĩnh Long đã miễn trên 3 tỷ 200 triệu đồng tiền thuế thu nhập cho người có thu nhập chịu thuế bậc 1.

Còn ở Công ty cổ phần may Vĩnh Tiến, một doanh nghiệp có qui mô lao động lớn với hơn 1.500 người, trong năm 2011, có 78 người có thuế thu nhập cá nhân đến bậc 1. Đây cũng là đối tượng thuộc diện được miễn nộp thuế thu nhập cá nhân trong 5 tháng cuối năm 2011 với tổng cộng tiền thuế được miễn là hơn 16 triệu đồng. Tuy số thuế giảm bình quân trên mỗi người chỉ khoảng 2 triệu đồng nhưng cũng có ý nghĩa thiết thực đối với người nộp thuế. Anh Vũ Minh Luân là quản đốc phân xưởng, có vợ và 2 con nhưng vẫn đang sống cùng nhà với cha mẹ, cũng giống như những người lao động trong công ty, rất đồng tình với chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân từ nay đến cuối năm.

Cũng nhằm hỗ trợ người nộp thuế vượt qua giai đoạn kinh tế suy giảm, trong 6 tháng cuối năm 2012 này, người có thu nhập từ tiền lương, tiền công phải chịu thuế thu nhập cá nhân bậc 1 và không có người phụ thuộc cũng được miễn thuế. Tuy nhiên, do đặc điểm sản xuất kinh doanh năm nay nhiều khó khăn, dự kiến số người nộp thuế thu nhập cá nhân bậc 1 của công ty này cũng giảm mạnh, chỉ còn 43 người trong tổng số 48 người có thu nhập chịu thuế.

Dự kiến trong đợt miễn thuế thu nhập cá nhân 6 tháng cuối năm nay cả nước sẽ có khoảng 400 ngàn người được hưởng chính sách này. Tổng số tiền thuế được miễn nộp ước tính khoảng 3 ngàn tỉ đồng.

Có thể thấy việc miễn thuế thu nhập cá nhân 6 tháng cuối năm 2012, tăng 1 tháng so với năm 2011 nhận được sự đồng thuận của người nộp thuế. Ở Công ty xăng dầu Vĩnh Long, trong năm 2011 vừa qua có 114 người nộp thuế thu nhập cá nhân, số thuế được miễn gần 40 triệu đồng. Riêng 6 tháng cuối năm nay dự kiến công ty sẽ có hơn 45 triệu đồng thuế thu nhập cá nhân được miễn.

Ngoài ý nghĩa hỗ trợ người nộp thuế vượt qua những khó khăn do kinh tế suy thoái thì việc miễn thuế thu nhập cá nhân 6 tháng cuối năm được cho là phù hợp khi mà chỉ số giá tiêu dùng trong những tháng qua giảm nhưng nhiều loại hàng hóa thiết yếu giá vẫn còn cao. Việc qui định mức khởi điểm thu nhập chịu thuế của người dân là 4 triệu đồng từ năm 2009 đến nay đã không còn phù hợp nữa do mức lạm phát cao 2 con số của nền kinh tế trong những năm gần đây.

Tại kỳ họp thường kỳ tháng 7, Chính phủ cũng đã thông qua dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi. Dự án này được trình tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa 13 diễn ra vào tháng 10 năm nay. Nội dung quan trọng của bản dự thảo này là điều chỉnh mức khởi điểm chịu thuế TNCN. Theo đó, mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế dự kiến sẽ được nâng lên 9 triệu đồng/tháng, tăng hơn nhiều so với quy định hiện hành. Đối với những người phụ thuộc, Bộ Tài chính đề nghị mức giảm trừ bằng 40% giá trị giảm trừ cho bản thân người nộp thuế, tương đương với 3,6 triệu đồng/tháng so mức hiện hành là 1,6 triệu đồng/người/tháng. 

Do vậy, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi lần này có điểm mới là khi giá cả biến động đến 20% thì cơ quan soạn thảo điều chỉnh cho phù hợp với thực tế. Như vậy, việc tính đến yếu tố trượt giá để không lạc hậu với diễn biến thực tế của đời sống kinh tế, xã hội sẽ giúp người nộp thuế yên tâm hơn trước biến động kinh tế diễn ra ngày càng nhanh và phức tạp như trong thời gian vừa qua.

Quốc Dũng