Một làn sóng đánh bom mới tại nhiều nơi trên khắp Iraq gần đầy đã làm dấy lên mối quan ngại về nguy cơ quay trở lại thời kỳ rối ren và bạo lực. Chỉ trong vòng một tuần, các vụ tấn công nhắm vào binh lính Mỹ, lực lượng an ninh và thường dân Iraq đã khiến hàng trăm người thiệt mạng.

Vụ đánh bom hôm 09/04 làm 5 lính Mỹ thiệt mạng là trường hợp gây tổn thất nặng nề nhất cho quân đội Mỹ tại Iraq trong hơn một năm qua. Làn sóng bạo lực mới xuất hiện chỉ 2 tháng trước khi quân đội Mỹ rút khỏi Iraq theo kế hoạch như nhằm phản bác những lập luận rằng đất nước này đang dần ổn định trở lại và việc rút quân Mỹ sẽ không gây rối loạn.

Lính Mỹ tuần tra tại Mosul. Ảnh: AFP.

Hiện tại, chính phủ của Thủ tướng Nuri al-Maliki đang phải vất vả duy trì sự ổn định và những thành quả an ninh đã giành được từ năm 2007 thông qua nhiều biện pháp khác nhau. Trong đó, ông chủ trương tăng cường các nỗ lực hòa giải dân tộc và truy lùng những nghi can phát động tấn công bạo lực.

Trong một tuyên bố ngày 13/04, Thủ tướng Iraq đã quy trách nhiệm cho các thành viên đảng Baath của cố Tổng thống Saddam Hussein và lực lượng khủng bố al-Qaeda thực hiện các vụ đánh bom xe. Tuy nhiên, ông al-Maliki đã không đưa ra được những chứng cứ cụ thể nào cho cáo buộc này.

Tình trạng bạo lực tái diễn tại một số thành phố lớn của Iraq đã làm dấy lên những quan ngại về kế hoạch rút quân Mỹ của Tổng thống Barack Obama. Theo đó, Mỹ dự định rút toàn bộ quân tác chiến khỏi Iraq đến ngày 31/08/2010 và chỉ duy trì khoảng 35.000 đến 50.000 quân tại đây với nhiệm vụ chống khủng bố.

Trong khi đó, Tướng Ray Odierno, Tư lệnh quân Mỹ tại Iraq, cảnh báo thời điểm rút quân có thể sẽ được dời lại sau ngày 31/06 tại các điểm nóng như Mosul, Baquba thuộc tỉnh Diyala do lực lượng khủng bố al-Qaeda vẫn còn hoạt động. Tuy nhiên ông cũng bày tỏ tin tưởng rằng lịch trình rút quân Mỹ khỏi Iraq sẽ diễn ra đúng theo kế hoạch đã định.

Theo các nhà phân tích Iraq, làn sóng đánh bom mới đây vừa mang động cơ chính trị vừa là một phần trong kế hoạch tranh giành ảnh hưởng của các phe phái chính trị trước thềm bầu cử Quốc hội vào cuối năm nay. Họ cho rằng các phe phái đang cố chứng minh sự bất lực của chính phủ do Thủ tướng al-Maliki lãnh đạo sau khi các đảng của người Shi’ite vốn được ông hậu thuẫn giành chiến thắng ấn tượng tại cuộc bầu cử cấp tỉnh hồi đầu năm nay. Do đó, giới phân tích cảnh báo thời gian tới chắc chắn sẽ còn xảy ra nhiều cuộc tấn công bạo lực nữa.

Trái ngược hoàn toàn với nhận định trên, một tướng chỉ huy của quân đội Iraq giấu tên khẳng định rằng tình hình nước này đang dần ổn định và những vụ tấn công mới đây không thể khiến an ninh rơi vào rối ren trở lại. Ông tin tưởng rằng lực lượng an ninh Iraq đã thể hiện được vai trò của mình và các chiến binh đã buông vũ khí khi họ nhận thấy còn nhiều cách khác để xây dựng một đất nước Iraq mới hoà bình và ổn định chứ không chỉ bằng con đường đấu tranh bằng bạo lực.

Quốc Trung