Lễ hội Ngày của Người chết đang diễn ra tại Mexico với nhiều hoạt động rộn ràng trên cả nước. Nếu đến Mexico thời gian này, du khách không khó để bắt gặp những tấm giấy lụa sặc sỡ được trang hoàng trong nhiều căn nhà và trên khắp đường phố. Đây cũng là sản phẩm trang trí đắt hàng vào những dịp lễ hội quan trọng của người dân Mexico.

Mặc dù máy móc hiện đại đã được dùng để sản xuất giấy lụa trang trí, song nhiều nghệ nhân ở Mexico hiện vẫn duy trì cách làm thủ công truyền thống với mong muốn gìn giữ một nét đẹp văn hóa của quốc gia.
Vào lễ hội Ngày của Người chết, các gia đình ở Mexico sử dụng giấy lụa có nhiều kiểu hoa văn và màu sắc sặc sỡ để trang hoàng nhà cửa, nhất là ở nơi thờ cúng, như một cách tưởng nhớ người đã khuất. Giấy lụa trang trí còn được treo trên mái nhà hoặc dọc theo các con phố, và được sử dụng trong nhiều dịp lễ hội khác nhau ở Mexico như Lễ Phục sinh, Lễ Giáng sinh, hoặc các sự kiện quan trọng trong gia đình như đám cưới chẳng hạn.
Với nhu cầu cao trên thị trường, các doanh nghiệp ở Mexico đã áp dụng công nghệ sản xuất hàng loạt giấy lụa trang trí để cung ứng số lượng lớn. Tuy nhiên, nhiều xưởng thủ công, chẳng hạn như cơ sở ở phía Nam thủ đô Mexico City này, các nghệ nhân vẫn duy trì cách làm truyền thống. Họ sử dụng khuôn và đục để tạo hoa văn trên một xấp giấy lụa gồm từ 40 đến 50 tấm. Đây là cách làm mà các nghệ nhân Mexico đã duy trì trong 200 năm qua.

Chủ một xưởng sản xuất giấy lụa trang trí
“Chúng tôi chọn cách làm truyền thống vì nó cho phép tạo ra các chi tiết nhỏ theo ý muốn. Nhờ vậy mà các nghệ nhân có thể sáng tạo ra nhiều mẫu mới mỗi ngày, chứ không bị rập khuôn.”
Theo các nhà nghiên cứu, nghệ thuật tạo hoa văn trên giấy lụa ở Mexico xuất phát từ một truyền thống xa xưa của người /A-tec/ Aztec là vẽ hình ảnh mô tả các nghi lễ thờ cúng thần linh trên giấy làm từ vỏ cây. Ngày nay, hoa văn trên giấy lụa ở Mexico thể hiện nhiều chủ đề khác nhau, trong đó phổ biến nhất là chim chóc, các loài hoa và bộ xương người – biểu tượng thường thấy trong lễ hội Ngày của Người chết.
“Hoa văn trên giấy lụa trang trí thể hiện phần nào nét văn hóa của người dân Mexico. Chúng nhắc nhớ chúng tôi về tuổi thơ, gia đình và những điều bình dị trong cuộc sống hằng ngày.”
Tại Mexico hiện còn có loại giấy trang trí làm từ vật liệu nhựa do nhiều người có nhu cầu sử dụng sản phẩm có khả năng chống chịu tốt trong điều kiện mưa, nắng. Dẫu phải cạnh tranh với nhiều mô hình sản xuất công nghiệp trên thị trường nhưng các nghệ nhân vẫn nỗ lực duy trì truyền thống làm giấy lụa trang trí thủ công vốn đã được gìn giữ qua bao đời nay.

Thảo Nguyên